Bielsko-Biała dawniej

Krytyk teatralny odsłania nieznane karty z dziejów bielskiej sceny.

​​​​​​​Bielsko nosiło przez długie lata zacny przydomek „małego Wiednia”. Nawet w obecnych czasach zdarza się, że miasto u stóp Beskidów jest określane w taki właśnie sposób w rozmaitych wydawnictwach i broszurach turystycznych. Nasuwający architektoniczne skojarzenia z Wiedniem gród nad Białą był niegdyś ważnym i efektownym pod względem zabudowy ośrodkiem monarchii austro-węgierskiej.

9 listopada w Książnicy Beskidzkiej odbył się kolejny wykład z serii "Historii czar". Tym razem historyk i dziennikarz Jacek Kachel zabrał słuchaczy w historyczną podróż na rynek w Białej, który obecnie nosi nazwę Placu Wolności.

Film "Śmierć Wyspy", który trafił w kwietniu do bielskiego kina Helios wywołał ogromne zainteresowanie i wzbudził wiele emocji. Produkcja Darka Tomalaka nie była w stanie odpowiedzieć na wszystkie pytania, lecz z pewnością dla wielu stała się impulsem do dalszych rozmów o złożonej historii naszego miasta, zwłaszcza w okresie trudnych powojennych przemian.

W rocznicę katastrofy pod pomnikiem Żwirki i Wigury na placu noszącym od 1936 r. imiona lotników, kwiaty złożyli członkowie Klubu Seniorów Lotnictwa przy Aeroklubie Bielsko-Bialskim, uczniowie Zespołu Szkół Technicznych i Handlowych z Bielska-Białej oraz harcerze Hufca Beskidzkiego ZHP. Obecni byli także przedstawiciele samorządu w osobie zastępcy prezydenta Adama Ruśniaka.

W oknie dawnego ratusza w Białej przy ul. Ratuszowej 2 pojawiła się historyczna mapa przestawiająca, jak wyglądało miasto Biała w 1908 roku. 

To właśnie tutaj, na przedmieściach Bielska, zbudowano niegdyś skromny dom modlitwy i szkołę, a w ciągu 10 lat rozwinęło się klasycystyczne założenie urbanistyczne, które przetrwało do dziś i nosi miano bielskiego Syjonu. Jego początki sięgają czasów, gdy patent tolerancyjny otworzył protestantom drogę do swobodnego wyznawania swojej wiary.

Maluch to nie auto, ale styl życia – tak brzmi motto bielskiego Muzeum FIATA 126p im. Ryszarda Dziopaka. Założył go inżynier elektronik, pasjonat motoryzacji Antoni Przychodzień. Było w tym niewątpliwie wiele prawdy. Dzisiaj, dawni właściciele popularnego fiacika wspominają go z sentymentem i łezką w oku.

Historia pierwszej kolei linowej w powojennej Polsce: inwestycja na peryferiach Bielska-Białej była nie tylko wizytówką polityczną ówczesnych władz, lecz stanowiła niewątpliwie jedną z większych atrakcji turystycznych. Po raz pierwszy przewiozła swoich pasażerów na szczyt Szyndzielni 70 lat temu, dzisiaj przewozi turystów wagonikami 5. generacji.

Chociaż dzień 1 maja pozostał nadal dniem wolnym od pracy, jego obchody dalekie są od pierwszomajowych uroczystości okresu PRL-u. Dzięki uprzejmości znanego w Bielsku-Białej animatora kultury Zygmunta Czernka, publikujemy dzisiaj zdjęcie z 1-majowego pochodu z roku 1975. 

Postać Rudolfa BILLIGA (1912-1988), zamieszkałego w Zabłociu wieloletniego woźnego szkolnego w Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej, jest prawdziwą legendą najstarszego w mieście ogólniaka.

W latach 90. po sukcesywnie dokonywanej dekomunizacji bielskich ulic, przyszedł czas na pomniki. Najszybciej z przestrzeni publicznej zaczęły znikać kontrowersyjne pamiątki wdzięczności dla żołnierzy Armii Czerwonej.

Na cmentarzu przy ulicy Grunwaldzkiej w Bielsku-Białej zakończyły się prace poszukiwawczo-ekshumacyjne prowadzone przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPB. Znaleziono szczątki 5 osób, dwaj z nich to żołnierze Zgrupowania NSZ mjra Henryka Flamego „Bartka” rozstrzelani 17 grudnia 1976 r.

Warto przypominać o miejscach, które były niegdyś areną ważnych wydarzeń historycznych zwłaszcza, gdy dotyczą one naszego rodzinnego miasta i najbliższych okolic. Wędrówkę szlakiem bielskich miejsc pamięci rozpoczniemy od monumentu, którego już nie ma - pomnika pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza.

Zmiany w dystrybucji filmów oraz w sposobie konsumpcji kultury, jakie zachodzą w ostatnich latach, rzeczywiście sprawiają, że młodszym pokoleniom może być trudno zrozumieć znaczenie takich instytucji jak Dyskusyjny Klub Filmowy. Jednakże warto pamiętać, że właśnie dzięki takim klubom kultura filmowa i dyskusja na jej temat miała szansę się rozwinąć.