Premiera „Czarnej Ręki” – kryminalna historia sprzed wieku powraca na scenę w Bielsku-Białej

BIELSKO-BIAŁA, 14-15 czerwca 2025 r. – Teatr Bez Granic z Domu Kultury Włókniarzy zaprasza na premierę spektaklu „Czarna Ręka”, inspirowanego autentycznymi wydarzeniami z 1912 roku, które wstrząsnęły przedwojennym Bielitz. Widowisko performatywne odbędzie się w przestrzeni dawnej restauracji Patria przy ul. Wzgórze 19, w sobotę i niedzielę o godz. 17:00 i 19:30.

• Kiedy: 14 i 15 czerwca
• Gdzie: dawna restauracja PATRIA
• Bilety w cenie 50 zł do nabycia w Domu Kultury Włókniarzy

Historia przedstawiona w spektaklu to rekonstrukcja jednej z najbardziej sensacyjnych afer kryminalnych początku XX wieku. W lutym 1912 roku pokojówka Grand Hotelu, Katarzyna Hanuszówna, otrzymała anonimowy list z szantażem – nadawca domagał się 3000 koron w zamian za milczenie na temat rzekomego romansu. Gdy kobieta odmówiła zapłaty, kolejne groźby trafiły do właściciela hotelu i lokalnej policji. Listy podpisane były symbolem „Czarnej Ręki”, z rysunkiem dłoni zakończonej trupimi czaszkami.

Wkrótce podobne anonimy zaczęły trafiać do mieszkańców całego miasta – od przemysłowców po zwykłych obywateli. Grożono ujawnieniem kompromitujących faktów, a listy wysyłane były z zagranicy, co sugerowało działalność zorganizowanej siatki przestępczej. Wśród ofiar znalazły się także osoby związane z prowadzeniem śledztwa. Atmosfera niepokoju ogarnęła całe Bielsko.

Przełom w sprawie nastąpił przypadkiem. Policjant rozpoznał charakter pisma na liście polecającym nowego portiera hotelowego – dokument trafił do analizy grafologicznej. Okazało się, że autorem anonimów była grupa portierów z bielskich hoteli, która wykorzystując dostęp do prywatnych rozmów gości, redagowała listy szantażujące i wysyłała je za granicą rękami niczego nieświadomych turystów.

Reżyserką spektaklu oraz autorką scenariusza i oprawy muzycznej jest Marta Gzowska-Sawicka. Scenografię przygotowała Natalia Paczyńska, choreografię Nina Tajduś, a konsultację historyczną zapewnił Jacek Kachel. Akompaniament muzyczny i aranżacje: Przemysław Orszulik.

„To historia, która pokazuje, jak łatwo anonimowe pogróżki i dezinformacja mogą sparaliżować społeczność. A także – jak przypadek może doprowadzić do rozwiązania najgłośniejszej zagadki kryminalnej sprzed stu lat” – mówi Marta Gzowska-Sawicka.

Spektakl zostanie wystawiony w przestrzeni dawnej restauracji Patria, co nada wydarzeniu dodatkowy wymiar autentyczności i klimatu epoki.

Teatr Bez Granic – niezależna inicjatywa teatralna działająca w Domu Kultury Włókniarzy, jednej z placówek Miejskiego Domu Kultury w Bielsku-Białej.