Miodunka plamista - płucne ziele z naszego ogródka

Za oknem bywa jeszcze śnieg i mróz a data w kalendarzu pokazuje, że wciąż mamy zimę. Jednak pierwsze zwiastuny wiosny już niedługo zaczną ukazywać się naszym oczom. Jedną z pierwszych roślin jakie pojawią się w lasach, zaroślach i na rabatach będzie miodunka plamista (Pulmonaria officinalis). Dla części z państwa jest to roślina znana, gdyż często bywa uprawiana jako roślina ozdobna ze względu na efektowne plamiaste liście i dwubarwne kwiaty.

Kwitnie od marca do maja, a że jest rośliną miododajną wabi do naszych ogródków pszczoły i trzmiele. Co ciekawe dzwonkowate różowe lub czerwone kwiaty po zapyleniu zmieniają barwę na niebieskofioletową. W stanie dzikim miodunka występuje w południowej i środkowej Europie oraz na zachodniej Syberii. U nas w stanie naturalnym rośnie na zachodzie kraju w lasach liściastych Wielkopolski i Pomorza Zachodniego. Łacińska nazwa Pulmonaria sugeruje nam wskazania do jej stosowania. Dopiero jednak nazwy ludowe płucne ziele, płucnik lekarski czy suchotnik podpowiadają kiedy lecznictwo ludowe wykorzystywało to zioło.

Wygląd miodunki kojarzył się z płucami i dlatego uważano, że jest skutecznym lekiem w chorobach płuc. Używano jej jako środka wykrztuśnego, osłaniającego i ściągającego. Obecnie znając bogaty skład miodunki w garbniki, alantoinę, saponiny, dużą ilość śluzów czy soli mineralnych (w tym w rozpuszczalną w wodzie krzemionkę) sięgamy po nią w celach leczniczych. Surowcem zielarskim jest ziele, a że miodunka nie jest rośliną chronioną pozyskuje się ją nie tylko z upraw ale i stanowisk naturalnych.

Odwary lub napary z ziela stosuje się w chorobach płuc i gruźlicy, uszkodzeniach tkanki płucnej przez pył węglowy i azbestowy. Preparaty z miodunki przyspieszają bliznowacenie uszkodzonej tkanki płucnej oraz procesy wapnienia ognisk gruźliczych. Zmniejszają stany zapalne oraz zwiększają odporność na działanie szkodliwych substancji lotnych i pyłów. Wzmagając aktywność nabłonka rzęskowego w oskrzelach przyczyniają się do ich skutecznego oczyszczania. Ze względu na dużą zawartość śluzów miodunka będzie również pomocna w nieżycie gardła oraz przy suchym kaszlu.

Ta plamista roślinka wykazuje też lekkie działanie moczopędne i dlatego znalazła zastosowanie we wspomagającym leczeniu zapalenia miedniczek nerkowych. Szczególnie teraz kiedy raporty smogowe pokazują nam jak niezdrowym powietrzem muszą oddychać nasze płuca warto by ziele miodunki wspomagało ich pracę. Suszone ziele, z którego możemy sporządzić napary i odwary znajdziemy bez trudu w zielarniach.

A tym, którzy chętnie zbierają zioła na własny użytek polecam by rozejrzeli się po ogródkach sąsiadów i może poprosili o sadzonkę. A kiedy wiosną roślina zakwitnie ścięli kwitnące części rośliny wraz z łodygami, ususzyli je w ciemnym, przewiewnym miejscu by potem móc z niej skorzystać, gdy zajdzie potrzeba.