Kawa ze względu na swój bogaty smak i aromat należy obecnie do najpopularniejszych trunków na całym świcie. Szacuje się, że roczna konsumpcja to ponad 8 milionów ton ziarna. To oznacza, że każdego dnia jest zaparzanych około dwóch miliardów filiżanek aromatycznego naparu. Sama nazwa pochodzi być może od etiopskiej prowincji Kaffa, gdzie w X wieku rozpropagowano informację, że spożycie owoców kawowca bezdyskusyjnie wiąże się ze wzrostem energii i sił witalnych organizmu. Inna teoria głosi, że kawa ma arabskie korzenie i nadana napojowi nazwa qahwa bądź kahve oznacza dosłownie „odpędzać sen”.
Kawa jest złożonym naparem ziołowym zawierającym około 1000 substancji bioaktywnych, ale tym co nas pobudza jest alkaloid – kofeina. Ten charakterystyczny składnik został wyizolowany przez niemieckiego chemika Friedlieba Ferdinanda Runge’a w 1819 roku. Runge dokonał tego po sugestii samego Johanna Wolfganga Goethego, który był mocno zainteresowany wpływem tajemniczego związku na organizm ludzki.
Kofeina, będąca najważniejszym składnikiem kawy, znana jest ze swojego stymulującego wpływu na układ nerwowy
Obecne badania potwierdzają, że regularne spożywanie kawy może poprawić funkcje poznawcze oraz zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona. Spożycie trzech filiżanek dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Parkinsona aż o 25%. Mechanizm działania kofeiny opiera się na jej zdolności do zwiększenia aktywności neuronów oraz stymulacji ośrodkowego układu nerwowego. Regularne picie kawy może również poprawić nastrój i przeciwdziałać depresji – dwie lub trzy filiżanki dziennie mogą zmniejszyć ryzyko depresji o 9–20%. Innymi naturalnymi źródłami kofeiny są herbata i gorzka czekolada. Spożycie 30 gram czekolady odpowiada wypiciu 30 ml espresso lub 150 ml herbaty. Powinny na to zwracać uwagę szczególnie osoby mające problemy z zaśnięciem.
Regularne picie kawy może mieć również pozytywny wpływ na zdrowie układu krążenia. Przeprowadzone badania pokazują, że osoby spożywające od trzech do pięciu filiżanek kawy dziennie mają o 21% mniejsze ryzyko wystąpienia chorób serca. Związki zawarte w kawie, w tym kwas chlorogenowy, wykazują silne właściwości antyoksydacyjne, które chronią komórki naczyń krwionośnych przed uszkodzeniami. Co więcej, te naturalne antyoksydanty mogą redukować obecność wolnych rodników w organizmie, co z kolei zmniejsza ryzyko zapaleń naczyń krwionośnych.
Kawa jest również istotnym wsparciem dla organizmu w walce z cukrzycą. Dane zebrane na podstawie dużych badań epidemiologicznych wskazują, że regularne picie kawy zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2. Jedna filiżanka kawy dziennie zmniejsza ryzyko cukrzycy o 7%, a picie dwóch filiżanek obniża to ryzyko o około 11%. Mechanizm działania opiera się na poprawie wrażliwości komórek na insulinę oraz na ograniczeniu wchłaniania glukozy w jelitach. Kofeina oraz inne związki obecne w kawie pomagają również regulować poziom glukozy na czczo.
Kolejną zaskakującą zaletą kawy są jej właściwości przeciwnowotworowe. Kawa zawiera polifenole i diterpeny. Te związki pomagają zapobiegać uszkodzeniom DNA oraz hamują wzrost guzów, co obniża ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, takich jak rak jelita grubego czy piersi. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) klasyfikuje kawę jako napój, który z całą pewnością nie zwiększa ryzyka raka. W przypadku profilaktyki nowotworu jelita grubego kawa może działać ochronnie, wspomagając pracę jelit i eliminację toksyn.
W przypadku osób starszych, które są bardziej narażone na osteoporozę, zaleca się zachowanie umiaru w piciu kawy oraz dbanie o odpowiednią dietę bogatą w wapń i witaminę D. Kawa zawiera wiele związków mineralnych i witamin, a przede wszystkim magnez (!), potas i witaminę B3. Picie ponad 3-4 filiżanek kawy dziennie może jednak prowadzić do zaburzeń we wchłanianiu tych cennych substancji, i stąd utarł się pogląd o „wypłukiwaniu” magnezu przez kawę.
Podsumowując, umiarkowane spożycie kawy może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Kawa jest bogata w bioaktywne związki o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym, co czyni ją potencjalnym sprzymierzeńcem w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Regularne picie kawy może obniżać ryzyko chorób serca, cukrzycy typu 2, niektórych nowotworów, a także poprawiać pracę mózgu. Konsumpcja kawy może powodować istotny wzrost ciśnienia tętniczego raczej tylko u osób rzadko spożywających ten napar. U osób regularnie pijących kawę wpływ ten jest niewielki i chwilowy. Dla wielu seniorów filiżanka dobrej kawy może być przyjemnym rytuałem, a jednocześnie wsparciem zdrowotnym, o ile jest spożywana z umiarem.
0
0
0
0
0
0
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz