WSA: jeżeli radny nie podejmuje żadnej aktywności, dieta mu nie przysługuje

Jeżeli radny w danym miesiącu nie podejmuje żadnej aktywności mandatowej (przykładowo wskutek choroby), dieta nie będzie mu przysługiwać – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy. 

WSA w Bydgoszczy w wyroku (II SA/Bd 326/23) stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie ustalenia zasad przyznawania diet radnym. Chodzi o tzw. diety ryczałtowe, w których mechanizm potrąceń nie przewiduje całkowitego braku diety w przypadku, gdy radny np. z powodu choroby nie podejmuje żadnych działań w danym miesiącu.  

Jak wskazał sąd, prawidłowa realizacja przepisów wyrażonych w art. 25 ust. 4, 6 i 8 ustawy o samorządzie gminnym wymaga od rady gminy stworzenia takich zasad ustalania diety radnego, które przy kształtowaniu jej wysokości w sposób ryczałtowy, będą uwzględniać wszystkie pełnione przez niego funkcje, a nie tylko te związane z uczestnictwem w posiedzeniach rady gminy, czy komisji rady gminy. 

„Obowiązkowy mechanizm potrąceń z tak ustalonej diety musi z kolei przewidywać redukcję kwoty ryczałtu adekwatnie do zmniejszenia aktywności radnego w danym miesiącu. Powinien zatem obejmować zarówno nieobecność w posiedzeniach rady gminy i posiedzeniach komisji rady gminy, jak i brak aktywności w pozostałej sferze działalności mandatowej, będącej podstawą przyznania diety” – wskazano w uzasadnieniu.  

„Ostatecznie więc, jeżeli radny w danym miesiącu nie podejmuje żadnej aktywności mandatowej (przykładowo wskutek choroby), dieta nie będzie mu przysługiwać” – dodano. 

Według WSA, system potrąceń, który pozwalałby na otrzymywanie przez radnego „diety minimalnej”, stanowi zaprzeczenie jej kompensacyjnego charakteru.  

„W sytuacji, gdy radny w czasie swojej nieobecności podczas pracy rady lub jej organów, nie wykonuje innych czynności związanych z pełnieniem nie tylko funkcji, ale również mandatu radnego, to nie powinien otrzymać diety, chociażby ta nieobecność była usprawiedliwiona – w przeciwnym razie dieta ustalona w stałej kwocie ma charakter ryczałtu miesięcznego, przez co traci charakter kompensacyjny, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od kosztów związanych z pełnieniem funkcji” – wyjaśnił sąd. 

Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku, dieta powinna określać konkretną kwotę za udział w każdym odbytym posiedzeniu sesji czy też komisji w ustalonej kwocie, która ulega proporcjonalnemu obniżeniu z uwzględnieniem wszystkich dni w miesiącu kalendarzowym za każdy dzień niewykonywania funkcji określonej w uchwale. Dieta powinna uwzględniać prawo do zwrotu kosztów i wydatków poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji, a nie być świadczeniem o charakterze pracowniczym, wypłacanym z tytułu samego faktu bycia radnym. 

Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP