Mało kto wie, ale nad Meszną znajduje się Jaskinia Lotnych Piasków. Została odkryta we wrześniu 2020 r. przez Pawła Gądka, grotołaza ze Speleoklubu Bielsko-Biała.
23-letni Paweł Gądek z Bielska-Białej jest prawdziwym miłośnikiem eksploracji jaskiń. Już jako nastoletni chłopak odkrywał nieznane dotąd jaskinie. Pasją do podziemnego świata zaraził swojego tatę Bronisława i siostrę Agnieszkę, którzy czasami towarzyszą mu przy odkryciach. Jaskinia Zapętlona na Trzech Kopcach, jaskinia w Podkowie na Malinowie, a także jaskinie na Grabowej (m.in. Półkuli, Skrajna, Chodzących Mgieł) to wspaniałe odkrycia dokonane przez tego młodego człowieka. Łączna długość wszystkich odkrytych korytarzy przez Pawła wynosi około 1,5 - 2 km, liczba odkrytych jaskiń - 40!
Nazwa jaskini dotyczy specyficznych warunków, jakie panują w jej wnętrzu. Latem przy wysokich temperaturach drobinki piasku unoszą się, po czym zasysane są do środka jaskini.
Jaskinia Lotnych Piasków zlokalizowana powyżej miejscowości Meszna, na wschodnim zboczu Magury w Beskidzie Śląskim imponuje charakterem, rozmiarem i budową. Jak na warunki beskidzkie jest dość obszerna. Największe korytarze mają po kilkanaście metrów długości. Jej eksploracja nadal trwa. Aktualnie długość jaskini wynosi około 300 metrów. Występują w niej nietoperze, głównie podkowce małe. We wstępnych partiach znajduje się duża ilość kości zwierzęcych, prawdopodobnie pochodzących od lisów.
Jaskinia Lotnych Piasków to typowa jaskinia osuwiskowa szczelinowa. Wejście położone jest na wschodnim zboczu Magury (na wysokości ok. 1000 m n.p.m.), a dokładniej poniżej ruin dawnego basenu i schroniska turystycznego „Magura-Kąpielisko”.
Nazwa jaskini wzięła się od specyficznych warunków, jakie panują w jej wnętrzu: podczas wchodzenia poruszony piasek bardzo szybko zasysany jest do środka. Zjawisko występuje tylko latem, ponieważ w jaskini utrzymuje się stała temperatura ok. 6 ℃. Dlatego zimą, kiedy temperatura spada poniżej temperatury panującej wewnątrz jaskini, przewiew się odwraca: powietrze nie jest już wciągane, tylko wydmuchiwane na zewnątrz. Przy dużym mrozie można też zaobserwować ulatniający się dym z otworu w postaci pary wodnej.
Ten specyficzny dynamiczny mikroklimat występuje we wszystkich jaskiniach w Beskidzie, ale w Jaskini Lotnych Piasków przewiew powietrza uważa się za jeden z najsilniejszych. – Każdy kto zna beskidzkie jaskinie, mówi, że ta jest wyjątkowa. Widoczne są w niej duże fragmenty fliszu karpackiego. Ciekawe, że w dalszej części pojawia się tylko jedna szczelina. Być może pozostałych jeszcze nie odkryliśmy. W początkowych partiach jaskini występują aż 3, a nawet 4, wyraźne zaznaczone piętra – opowiada Paweł Gądek.
Na niektórych ścianach i stropach powstały tzw. nacieki grzybkowe; składają się z niewielkich, ale licznych, pałeczkowatych narośli w kształcie grzybków. – Tworzą się w miejscach, gdzie panuje właśnie silny przewiew – wyjaśnia młody grotołaz.
Znalezisko ze wschodniego zbocza Magury zbudowane jest z kilku sal połączonych systemem korytarzy, znajdują się w nim m.in.: Sala ze Skałą, Sala Tam i z Powrotem (ma obejście na podobieństwo filaru, które umożliwia przejście do przodu i zawrócenie), Lisie Zawaliska i Sala Lisia, Korytarz Meandrujący (zakręca raz w jedną, raz w drugą stronę), Sala z Włosami (gdzie z sufitu wyrastają korzenie buka, które wyglądają jak włosy). Dalsze partie jaskini są wilgotne i zabłocone. W najdalszej części kapiąca woda utworzyła nawet niewielkie jeziorko.
Największe korytarze mają po kilkanaście metrów długości. Chociaż od odkrycia minęło niespełna dwa lata, jej eksploracja nadal trwa. Aktualna długość wynosi 321 m, rozciągłość horyzontalna – 73 m, głębokość – 18 m. Biorąc pod uwagę niewielką długość jaskini, rozciągłość horyzontalna jest wyjątkowo duża. – Pod tym względem Jaskinia Lotnych Piasków jest w pierwszej dziesiątce wśród jaskiń Beskidu Śląskiego. Dla porównania najdłuższa jaskinia ma 2275 m długości, a rozciągłości tylko około 120 m – zauważa Gądek.
Na szczególną uwagę zasługuje Sala Ceglana, której ściany wyglądają, jakby były wymurowane z cegieł. Przypomina kamieniołom w Kozach. Ceglasta struktura sprawia, że tutaj nawet dźwięk trochę inaczej się rozchodzi niż w pozostałych salach. Paweł Gądek informuje, że ten typ budowy pojawia się w wielu jaskiniach, ale nie na tak wielką skalę jak w Jaskini Lotnych Piasków.
Znaleziono rzadkie okazy zwierząt
W jaskini stale przebywają lub znajdują schronienie na czas snu zimowego różne gatunki zwierząt: motyle nocne (np. paśnik jaskiniowiec), nietoperze (zaobserwowano m.in. podkowca małego i nocka dużego), węzławce płaskie – wije z gromady dwuparców (krocionogów) i rodziny rosochatkowatych, a także sieciarze jaskiniowe – najbardziej jadowite pająki występujące w Polsce. Ich ukąszenie nie jest śmiertelne, ale bywa bolesne i powoduje opuchliznę. Porównuje się je do użądlenia szerszenia lub osy.
We wstępnych partiach znaleziono dużą ilość kości zwierzęcych. Prawdopodobnie pochodzących od saren i gryzoni oraz lisów, które zaciągnęły swoje zdobycze do jaskini. Szczególnie interesującym stworzeniem zaobserwowanym w kałużach na dnie jaskini jest studniczek tatrzański – endemiczny kiełż spotykany tylko w kilku beskidzkich jaskiniach.
„NIKIEL” – zaskakujący napis wyryty na skale
Podczas eksploracji jaskini w Sali Centralnej Paweł Gądek zauważył wyryty na skale napis „NIKIEL”. Niewiadomo kiedy powstał. – Być może pochodzi z okresu sprzed II wojny światowej. W tamtych czasach mogła być znana tylko ta jedna sala, nie było dostępu do dalszych partii jaskini. Jeśli w tym miejscu funkcjonowało wyrobisko, ktoś mógł odsłonić wejście, jak brał kamień. Wszedł, zrobił napis, po czym zasypał wejście – spekuluje Gądek.
Tata Pawła Gądka często towarzyszy synowi podczas eksploracji jaskiń. Ostatnio dokonał niezwykłego odkrycia: w jednym z niewielkich otworów, jakie są w pobliżu Jaskini Lotnych Piasków, znalazł małą, szklaną butelkę. Najprawdopodobniej to stara aptekarska butelka na lek.
Jaskinia jest niedostępna dla turystów
Z uwagi na ciasne przejścia i niestabilność niektórych partii jaskinia nie nadaje się do samodzielnego zwiedzania przez osoby niedoświadczone. Wewnątrz trzeba pokonywać różnorodne przeszkody. Po drodze przejdziemy zarówno obszernymi salami, przestronnymi korytarzami, jak i przyjdzie nam się zmierzyć z wieloma trudnościami w postaci studzienek czy progów, podczas pokonywania których należy zachować szczególną ostrożność. W mniej uczęszczanych partiach jaskini występuje wiele zacisków, czyli bardzo ciasnych przejść. Niektóre trudne fragmenty do tej pory zostały zwiedzone tylko przez jedną osobę. – Mimo wszystko zwiedzanie głównego ciągu nie należy do najtrudniejszych. Pod względem atrakcyjności zwiedzanie jaskini należy ocenić wysoko – uważa Paweł Gądek.
Plan Jaskini Lotnych Piasków do pobrania - 1:100
Plan Jaskini Lotnych Piasków do pobrania - 1:200
Osoby zainteresowane wejściem do Jaskini Lotnych Piasków mogą skontaktować się z Pawłem Gądkiem za pośrednictwem profilu FB
0
0
0
0
0
0
0 0
Wszystko pięknie, ale skąd te tajemnice z dokładnym określeniem miejsca tej jaskini. Jestem niepełnosprawnym i włożyłem wiele wysiłku, aby znaleźć tą jaskinię. Dlaczego te tajemnice ???