Profilaktyka i samobadanie kluczowe w walce z rakiem piersi

Rak piersi to najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet w Polsce i na świecie. Specjaliści ze Szpitala Wojewódzkiego przypominają, że wczesne wykrycie zmian – dzięki samobadaniu, badaniom obrazowym i regularnym wizytom – znacząco zwiększa szanse na pełne wyleczenie.

W placówce podkreślono, że podstawą są świadome, regularne działania profilaktyczne. – Kluczowe znaczenie ma tutaj profilaktyka, regularne badania oraz zdrowy styl życia – mówi dr n. med. Justyna Szuta, specjalistka z Oddziału Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Wojewódzkiego. Lekarka zwraca uwagę, że najprostszą, a zarazem skuteczną metodą wczesnego wykrywania niepokojących zmian jest samobadanie piersi wykonywane w domu.

Eksperci zalecają, by samobadanie przeprowadzać raz w miesiącu, najlepiej kilka dni po zakończeniu miesiączki, kiedy piersi są mniej obrzmiałe i wrażliwe. – Zauważenie guzka, zmian skórnych czy bolesności powinno być sygnałem do pilnej konsultacji lekarskiej. Choć samobadanie nie zastępuje diagnostyki obrazowej, może być ważnym pierwszym krokiem w procesie wykrywania raka – wyjaśnia dr Szuta. W przypadku kobiet po menopauzie badanie warto wykonywać w stałym, łatwym do zapamiętania dniu każdego miesiąca.

Przemysław Kępka, lekarz rezydent Oddziału Ginekologiczno-Położniczego, przypomina o konieczności systematycznych wizyt u specjalisty. – Badanie palpacyjne, USG, a po 50. roku życia również mammografia – to narzędzia, które pozwalają wykryć zmiany niewyczuwalne w samobadaniu. Apelujemy, by nie odkładać wizyt na później, nawet jeśli nie występują żadne objawy – podkreśla. Lekarze dodają, że w razie wątpliwości co do wyniku badania warto skonsultować się ponownie lub poszerzyć diagnostykę.

Mammografia jest rekomendowana co dwa lata dla kobiet w wieku 50–69 lat. Badanie to umożliwia wykrycie podejrzanych zmian, zanim staną się wyczuwalne dotykiem. Z kolei USG piersi jest szczególnie przydatne u młodszych pacjentek, u których tkanka gruczołowa jest bardziej zwarta i mniej przejrzysta w mammografii. W indywidualnych przypadkach lekarz może zalecić inną częstotliwość lub dodatkowe metody obrazowania.

Specjaliści ze Szpitala Wojewódzkiego akcentują również znaczenie codziennych wyborów prozdrowotnych. Wśród trzech filarów profilaktyki wymieniają zbilansowaną dietę opartą na warzywach, owocach, produktach pełnoziarnistych i odpowiedniej podaży witamin (w tym witaminy D), regularną aktywność fizyczną – minimum 30 minut ruchu dziennie – oraz unikanie używek. Palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu istotnie zwiększają ryzyko zachorowania, a ich ograniczenie realnie poprawia stan zdrowia i kondycję metaboliczną.

Równolegle przypomina się o roli czujności onkologicznej i reagowania na niepokojące sygnały: nowy lub powiększający się guzek, wciągnięcie brodawki, wyciek z brodawki, zmiany skórne (np. zaczerwienienie, „skórka pomarańczy”), asymetria piersi czy powiększenie węzłów chłonnych pachowych. Każdy z tych objawów powinien skłonić do szybkiej konsultacji. W razie otrzymania skierowania na badanie obrazowe warto zrealizować je niezwłocznie i zabrać ze sobą wcześniejsze wyniki do porównania.

– Rak piersi może dotknąć każdą kobietę, niezależnie od wieku czy stylu życia. Październik jako miesiąc świadomości raka piersi to doskonała okazja, by zadbać o siebie i przypomnieć bliskim, jak ważna jest profilaktyka – dodaje dr n. med. Justyna Szuta. Szpital zachęca do korzystania z konsultacji i badań w ramach programów profilaktycznych oraz do rozmowy z lekarzem o indywidualnym planie kontroli.

Placówka przypomina, że informacje o terminach badań i dostępnych programach można uzyskać w rejestracji oraz na stronie internetowej szpitala. W przypadku niepokojących objawów należy skontaktować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalistą.