Jedną z niewątpliwych perełek architektonicznych Bielska w okresie dwudziestolecia międzywojennego była pływalnia PANORAMA. Samo jej powstanie w 1936 roku wzbudziło autentyczny podziw ówczesnych bielszczan i licznych mieszkańców okolicznych miejscowości. Warto odnotować, że w uroczystym otwarciu bielskiego kąpieliska przed 87 laty wziął udział osobiście dr Michał Grażyński – ówczesny wojewoda śląski, co było ewenementem w tamtych czasach.

Basen pod gołym niebem przy ul. Konopnickiej został zbudowany przez renomowaną firmę Karola Korna. Realizacja przedsięwzięcia zajęła jej zaledwie 8 miesięcy. Autorem projektu był – o czym koniecznie trzeba wspomnieć – architekt Paweł Juraszko. Kąpielisko udostępniono użytkownikom z wielką pompą w sobotę, 15 sierpnia 1936 roku (święto państwowe i kościelne).

Ówczesna prasa pisała w entuzjastycznym tonie, że „basen, który otrzymuje dopływ wody z zapory wodnej w Wapienicy, kosztował 250.000 zł, składając się z dwóch oddziałów – jednego o wielkości 50 x 25 m dla pływających z trampoliną i wieżą do skoków oraz drugiego o wymiarach 50 x 30 m dla niepływających”.

Bielszczanie pokonali Legię Warszawa

Otwarcie pływalni połączono z ogólnopolskimi zawodami piłki wodnej i turniejem pływackim – relacjonował tygodnik „Siedem groszy”. Mistrzem kraju w piłce wodnej został klub Hakoah Bielsko, który zwyciężył Legię Warszawa 4:0. Charakterystyczna sylwetka wieży do skoków wodnych stała się nie tylko wizytówką bielskiego kąpieliska, ale i znakiem rozpoznawczym miasta nad rzeką Białą. Można było z niej podziwiać panoramę Beskidów – czytamy m.in. w ciekawym opracowaniu sporządzonym przez znanego historyka bielskiego, Jacka Kachla.

Dr Wiktor Przybyła, ówczesny burmistrz Bielska i jeden z inicjatorów budowy basenu, powiedział: - Jeżeli miasto coś buduje, to jako stolica Beskidu Śląskiego musi zrobić coś takiego, by swoim położeniem odpowiadało jego randze. Oprócz górskich widoków upiększały pływalnię niezliczone ilości kwiatów na skwerach i w donicach, a także krzewy, topole i wierzby. PANORAMA była od samego początku jedną z najnowocześniejszych w tamtej epoce otwartych pływalni w Europie.

Wracający z igrzysk olimpijskich w Berlinie (1936) pływacy amerykańscy zostali zaproszeni do Bielska. 20 sierpnia jeden z Amerykanów, Peter Fick, ustanowił na tym obiekcie nowy rekord świata na dystansie 50 m. Uzyskany wynik i sportowe walory nowoczesnego basenu stały się znane na świecie, rozsławiając bielskie kąpielisko.

W tamtych latach polscy pływacy rywalizowali z powodzeniem w meczach piłki wodnej z Amerykanami, a w 1939 roku zorganizowano w Bielsku ostatnie przed wybuchem wojny XVIII mistrzostwa Polski z występującą wtedy rekordzistką kraju na 100 m stylem dowolnym – bielszczanką Gertrudą Dawidowicz. Jej postać upamiętniła umieszczona przy wejściu na teren basenu efektowna rzeźba skaczącej do wody pływaczki.

Boks na dnie basenu

W okresie powojennym PANORAMA była kilkukrotnie miejscem międzynarodowych zawodów pływackich pod hasłem Martini Cup. Co ciekawe – organizowano tam również inne (wyjątkowo spektakularne) widowiska sportowe. Nieckę basenową opróżniano z wody, co umożliwiało ustawianie specjalnego ringu bokserskiego. Licznie zgromadzona publiczność na trybunie podziwiała pojedynek pięściarza Wiktora Pietrzykowskiego (brata sławnego Zbigniewa) z medalistą olimpijskim – Aleksym Antkiewiczem. Były także interesujące pokazy podnoszenia ciężarów. W tamtych czasach stanowiło to nie lada atrakcję!

Pływalnia zwabiła filmowców

Trudno się dziwić, że z czasem i filmowcy zainteresowali się popularnym w kraju basenem. W 1955 roku na terenie bielskiej pływalni nakręcono zdjęcia do filmowych nowel pod wspólnym tytułem „Trzy starty" w reżyserii Ewy Petelskiej (obyczajowa opowieść o sukcesach i porażkach młodych sportowców). Na planie filmowym pojawili się m.in. Bogumił Kobiela i Leon Niemczyk.

Dziesięć lat później PANORAMA posłużyła natomiast twórcom psychologicznego filmu „Jutro Meksyk" w reżyserii Aleksandra Ścibora-Rylskiego. W głównej roli trenera pływackiego, pozbawionego prawa do wykonywania zawodu, wystąpił Zbigniew Cybulski. Tytuł filmu stanowił nawiązanie do zbliżających się wówczas letnich igrzysk olimpijskich w Meksyku (1968). Akcja opowieści toczyła się m.in. na basenie.

Remont droższy od budowy

Od 87 lat był on i zapewne pozostanie ulubionym miejscem letniej rekreacji wielu bielszczan. Obecnie trwa gruntowny remont pływalni, obejmujący przede wszystkim renowację istniejących żelbetowych niecek basenowych. Plany przewidują m.in. utworzenie basenu do skoków wodnych o głębokości 3,8 m, a także akwenu do nauki pływania i brodzika dla dzieci. Łączna powierzchnia tafli wodnej poszczególnych akwenów PANORAMY wyniesie 3027 metrów kwadratowych, jak skrupulatnie informują służby miejskie.

Remont pochłonie prawie 52 mln zł. I pomyśleć tylko, że budowa nowego obiektu kosztowała przed 87 laty zaledwie ćwierć miliona złotych. Wniosek wydaje się oczywisty - zmieniły się po drodze realia finansowe. Wieść gminna niesie, że zmodernizowane kąpielisko ma być oddane do użytku jeszcze przed tegorocznymi wakacjami letnimi.

[Tekst ukazał się w kwietniowym wydaniu miesięcznika SENIOR BB]