Bielsko-Biała ma 14 partnerów. Czy wiecie, jak to się zaczęło?

Kto wymyślił partnerską współpracę miast?

Wydawałoby się, że jest to kwestia prosta do określenia, nic jednak bardziej mylnego. Idea miast partnerskich, chociaż stała się popularna dopiero po II wojnie światowej, ma swoje korzenie już w IX w. Pierwsza wzmianka o  partnerstwie miast pojawiła się w 836 roku i dotyczyła niemieckiego miasta Paderborn oraz francuskiego Le Mans. Oficjalnie jednak partnerstwo obu tych miast jako miast partnerskich nastąpiło dopiero w 1967 roku Jednym ze starszych związków partnerskich formalnie nieuregulowanych był związek Niemieckiego Rottweil i Szwajcarskiego Brugg, który to rozpoczął się w 1913 roku.

Powrót do partnerstwa po wojennej zawierusze

Pierwsze partnerstwa miast w okresie powojennym powstawały już w 1947 r., i postrzegane były głównie jako sposób na nawiązanie przyjaźni i zrozumienia pomiędzy miejscami, które były zaciętymi wrogami zaledwie kilka lat wcześniej. Stąd też jako pierwsze umowy partnerskie podpisały władze niemieckiego Ludwigsburga i francuskiego Montbéliard. To samo przesłanie kierowało również w 1951 r. w Genewie 50 burmistrzami, którzy założyli radę miast Europejskich (od 1984 pod nazwą Rada Miast i Regionów Europy). Rada jako jedno z zadań definiuje pojednanie między narodami Europy i komunalną współpracę niezależnie od granic państwowych.

W dzisiejszych czasach elementami wiążącymi miasta są już zupełnie inne kwestie: strategiczne powiązania biznesowe, sposoby zachęcania do turystyki, chęć celebrowania wspólnego dziedzictwa lub po prostu chęć zapewnienia danemu miejscu rozgłosu.

Partnerstwo miast jako remedium na "zimną wojnę"

Na kontynencie amerykańskim idea miast partnerskich zrodziła się w roku 1956 w okresie prezydentury Dwighta D. Eisenhowera. Jak wiemy był to czas "zimnej wojny", dlatego idea programu zasadzała się na założeniu, że poznawanie się ludzi na poziomie lokalnym jest lepsze i skuteczniejsze niż na poziomie państwowym i może przyczynić się do zniwelowania różnego rodzaju konfliktów.

Program Miast Siostrzanych jest ważnym źródłem negocjacji władz rządowych pozwalającym ludziom na wyrażenie samych siebie we wspólnych pragnieniach przyjaźni, życzliwości i współpracy dla lepszego świata dla wszystkich.

- tak wyraził się o programie Dwight D. Eisenhower.

Różne określenia - ta sama idea

Współpraca miast w zależności od miejsca określana jest w różny sposób. Wśród państw europejskich stosuje się nazwę miast bliźniaczych, miast przyjacielskich (lub zaprzyjaźnionych) najczęściej jednak jest to termin miasta partnerskie. Poza Europą (szczególnie w krajach anglosaskich) współpracę między miastami określa się pojęciem: miasta siostrzane (ang.: Sister City) lub bliźniacze (ang: Twin Towns albo Twinning Towns) natomiast w krajach socjalistycznych funkcjonuje nazwa - miasta braterskie.

Idea współpracy między miastami

Program współpracy pomiędzy miastami/regionami stworzony został głównie w celu:

• przekazania wyrazów dobrej woli,
• rozwijania kontaktów interpersonalnych i nawiązywania pokojowych związków.
• redukcji napięć i wzajemnych animozji.
• lepszego zrozumieniu między ludźmi i propagowania współpracy między nimi.

Już wkrótce program znalazł szeroki oddźwięk wśród mieszkańców całego globu i stał się bardzo popularny. Liczba miast bliźniaczych, siostrzanych, partnerskich, zaprzyjaźnionych oraz współpracujących ze wszystkich części świata jest w tej chwili ogromna. Według danych z roku 2011 w samej tylko Polsce nawiązanych było ponad 4000 związków partnerskich, zaś w Europie ponad 20 tysięcy.

Nieco snobistyczny przypadek z Europy

Zazwyczaj miasta wchodzą w związki partnerskie z kilkoma innym aglomeracjami. Podobnie jest w przypadku dwóch europejskich stolic: Rzymu i Paryża. Każde z współpracuje z trzema ośrodkami miejskimi. Rzym na swoich partnerów wybrał: Buenos Aires, Sydney i Madryt, zaś Paryż wciągnął rękę do Pragi, Tokio i Aten. Wszystkie te miasta tworzą "miasta partnerskie" ale jedynie w kontekście relacji Rzym-Paryż używa się miana "miast bliźniaczych". Sformułowanie „Tylko Paryż jest wystarczająco dobry dla Rzymu i tylko Rzym jest wystarczająco dobry dla Paryża” zostało wykute 22 czerwca 1958 r., kiedy to podpisana została umowa skutkująca narodzeniem związku miast bliźniaczych. Niewielka różnica, ale wydaje się być uzasadniona.

Rekordzista w związkach

Niewątpliwym rekordzistą w kontaktach partnerskich jest drugie co do wielkości miasto Rosji - Petersburg. Ma on 55 oficjalnych miast partnerskich, a także nieoficjalne powiązania z 39 innymi. St. Petersburg początkowo tworzył partnerstwa oparte na wspólnej historii lub tle kulturowym, w okresie rozkwitu Związku Radzieckiego, na tle rolniczym lub przemysłowym, zaś po upadku komunizmu kluczową rolę zaczynały odgrywać biznes, edukacja i turystyka.

Ilu partnerów ma Bielsko-Biała?

Partnerzy Bielska-Białej to nasi najbliżsi sąsiedzi, ale również miasta i regiony bardzo odległe. Oto ich lista wraz z datą zawarcia umowy partnerskiej:

• Acco (Izrael) - 30 maja 1997 roku
• Baia Mare (Rumunia) - 19 maja 2001 roku
• Besançon (Francja) - 25 maja 2000 roku
• Bierdiańsk (Ukraina) - 17 września 2000 roku
• Frydek-Mistek (Czechy) - 14 lipca 1999 roku.
• Grand Rapids (USA) - 22 października 1991 roku
• Kirklees (Wielka Brytania) -13 października 1997 roku
• Kragujevac (Serbia) - 18 maja 2002
• Szolnok (Węgry) - 23 września 1995 roku
• Trzyniec (Czechy) - 15 grudnia 1999 roku
• Ustka (Polska) - 20 lipca 2002 roku
• Wolfsburg (Niemcy) - 25 maja 1998 roku
• Wiedeń-Donaustadt (Austria) - 22 marca 2009 roku
• Żylina (Słowacja) - 13 października 1997 roku

Festiwal Miast Partnerskich w Bielsku-Białej

Wzajemna prezentacja dorobku kulturalnego i oferty turystycznej pomiędzy naszym miastem a miastami partnerskimi odbywa się zawsze podczas corocznego Festiwalu Miast Partnerskich. Tradycja ta trwa już od 15 lat. Ostatnia edycja festiwalu odbyła się w 2019 r. W roku ubiegłym organizację imprezy uniemożliwiła pandemia.